1-4
3
Journal of Clinical Healthcare 3/2017
wszystkim jednak dzięki perystaltycznym skurczom
warstwy mięśniowej moczowodu. Wzrost ciśnienia
moczu gromadzącego się w miedniczce nerkowej
wyzwala skurcze perystaltyczne moczowodu, które
przesuwają mocz z miedniczki do pęcherza
moczowego. Skurcze te powstają automatycznie w
warstwie mięśniowej w rytmie od 1 do 5 na minutę,
posuwając się zawsze w jednym kierunku od nerki do
pęcherza.
Skośny przebieg moczowodu w ścianie pęcherza
moczowego, specyficzny układ włókien mięśni
gładkich będących składową trójkąta pęcherza
moczowego i ich zakotwiczenie w szyi pęcherza
moczowego warunkują działanie mechanizmu
zastawkowego zapobiegającego cofaniu się moczu z
pęcherza moczowego do moczowodów i nerek
[2,3,6,7].
PĘCHERZ MOCZOWY
Pęcherz moczowy jest zbiornikiem mięśniowym
położony w miednicy mniejszej za spojeniem
łonowym, służącym zbiórce moczu. W stanie
opróżnionym nie wystaje ponad spojenie łonowe.
Wypełniony wystaje do jamy brzusznej na dość
znaczną wysokość. Pojemność pęcherza przeciętnie
wynosi 700 cm³. Oddawanie moczu jest odruchem
sterowanym z rdzenia kręgowego. Potrzeba oddania
moczu pojawia się zwykle, gdy pęcherz wypełni się
objętością ok. 250 -300 ml. Gdy objętość ta wzrasta
do ok. 400 ml, parcie na mocz staje się silniejsze, a
zatrzymywanie odruchu oddawania moczu jest
wówczas bardzo trudne [2,3,8,9].
CEWKA MOCZOWA
Cewka moczowa żeńska jest krótkim szerokim
przewodem długości 3-5 cm, średnicy 5-7 mm, który
rozpoczyna się ujściem wewnętrznym w pęcherzu
moczowym i kończy ujściem zewnętrznym w
przedsionku
pochwy.
Służy
wyłącznie
do
wyprowadzania moczu z pęcherza na zewnątrz .
Cewka moczowa męska rozpoczyna się w ujściu
pęcherza moczowego i kończy ujściem zewnętrznym
na żołędzi prącia, ma długość 17,5-20 cm. Jest
znacznie dłuższa niż cewka moczowa żeńska. Przy
wzwodzie prącia cewka się odpowiednio wydłuża.
Średnica cewki moczowej męskiej nie jest jednakowa
na całym jej przebiegu – najszersza jest część
sterczowa, najwęższa część błoniasta. Najwęższa
część cewki stanowi jej ujście zewnętrzne. Cewkę
moczową męską dzieli się na cztery odcinki:
przedsterczowy, sterczowy, błoniasty i gąbczasty
zwany prąciowym. Odcinek przedsterczowy tworzy
kanał o przekroju gwiazdkowym, o długości około 1-
1,5 cm od szyi pęcherza do podstawy stercza.
Odcinek stercza ma długość około 3-4 cm. W części
sterczowej zlokalizowana jest wyniosłość zwana
wzgórkiem nasiennym, na wierzchołku której znajdują
się ujścia przewodów sterczowych oraz otwory
przewodów wytryskowych. Odcinek błoniasty sięga
od stercza do opuszki prącia i ma długość około 1 cm.
Obejmują go mięśnie dna miednicy. Odcinek
prąciowy jest najdłuższy ma 15 cm. Zaczyna się od
opuszki prącia, a kończy ujściem zewnętrznym
cewki. [2,3,6,7]
FIZJOLOGIA NEREK
Nerki są najlepiej ukrwionym narządem
miąższowym. Ukrwienie ich wynosi 1200 ml na
minutę, tylko 240 ml krwi ulega przesączeniu w
kłębuszkach nerkowych. Przepływ krwi przez nerki
jest niezależny od ciśnienia tętniczego i wynosi od
10,6 kPa (80 mmHg) do 23,9 kPa (180 mmHg). Jeżeli
ciśnienie spada to zmniejsza się ukrwienie, jeżeli
ciśnienie rośnie ukrwienie zwiększa się. Jeżeli
ciśnienie spadnie poniżej 5,2 kPa ustaje przesączanie
kłębuszkowe.
Dobowa ilość przesączu w kłębuszkach
nerkowych wynosi 150-170 litrów. Zaledwie 1%
wydalany jest z moczem. Pozostała objętość ulega
resorpcji zwrotnej w cewkach moczowych. Resorpcja
dotyczy białka, glukozy, wodorowęglanów oraz
aminokwasów. Nerki oprócz funkcji wydalniczej
zbędnych produktów przemiany materii regulują
gospodarkę wodno-elektrolitową, kwasowo-zasadową
oraz skład i objętość płynów ustrojowych. Nerki są
ważnym narządem wydzielania wewnętrznego.
Utrzymują stałe stężenie jonów wodorowych
(izohydria),
fizjologicznie
efektywne
ciśnienie
osmotyczne (izotonia), fizjologiczny skład jonów
płynów ustrojowych (izojonia), fizjologiczną wielkość
przestrzeni wodnych (izowolemia). Bezpośrednio
reagują na zaburzenia wodno-elektrolitowe, jak i
kwasowo-zasadowe. Przy prawidłowo funkcjonu-
